$8.000 voor een vriendendienst
Door: Iwan Tol
In het boek Achter de kleedkamerdeur geeft oud-verdediger Hans Kraay jr. een onthullend en humoristisch inkijkje in de voetbalwereld. Bijvoorbeeld hoe hij verdiende aan de transfer van Ruud van Nistelrooy naar Manchester United. Een voorpublicatie.
Honderden talenten zag Hans Kraay jr. voorbijkomen in zijn carrière. Heel soms was er eentje die er direct bovenuit stak. Die niet alleen veel beter was dan de rest, maar zijn kwaliteiten ook koppelde aan een onbegrensde drive om te winnen. Toen hij in 1995 als 35-jarige routinier bij FC Den Bosch te maken kreeg met ene Ruud van Nistelrooy, een jongen van amper 19 jaar, voorvoelde Kraay jr. meteen: dat is er eentje, een echte. ‘Ik kende dat hele ventje niet, maar wat me bij de eerste training van het seizoen meteen opviel was dat hij tijdens het partijtje de hele tijd alle ballen vroeg. En als ik hem de bal inderdaad gaf, dan deed hij er iets beters mee dan ik. Iets wat al snel het geval was trouwens. Maar dat vragen om de bal bleef de hele training doorgaan. Hans, Hans, Hans, riep-ie maar. Het was vooral de manier waarop hij opendraaide waaraan je zag dat hij iets speciaals had. Hij deed me heel erg aan Van Basten denken. Die had ook van die losse enkels, waarmee hij, hup, zó weg kon draaien. Ruud was een groot talent, maar ook een leuke, frisse Brabantse jongen, zonder vervelende maniertjes.’
Veronica
Dat Kraay jr. in 1995 bij FC Den Bosch belandde, was eigenlijk helemaal niet de bedoeling. Voetballen was hobby geworden, Kraay jr. concentreerde zich in die tijd vooral op zijn werk bij Veronica, waar hij presentator was van Het Voetbalcafé en maker van hilarische filmpjes, die onder de titel It’s my Life werden uitgezonden. Voor zo’n item was hij op een middag in De Vliert beland, het onbehaaglijke onderkomen van FC Den Bosch met zijn grote sintelbaan. De club stond twee wedstrijden voor het einde van de jaargang 1994/95 met slechts zes punten op de laatste plaats in de eerste divisie. Over deze benarde positie wilde Kraay jr. van gedachten wisselen met de voorzitter, Jan Schouten. Maar het gesprek kreeg al snel een onverwachte wending.
‘Gezellig hier hè, voorzitter?’ begon Kraay jr. het interview, wijzend op de sintelbaan, die een bres sloeg tussen publiek en spelers. De preses liet zich niet uit het veld slaan door de ietwat badinerende vraag van Kraay jr. en antwoordde: ‘Weet je wat het is, Hans? Dit stadion is een kroeg. En deze kroeg moet weer vol.’
Kraay jr. moest wel lachen om de beeldspraak van de voorzitter en borduurde daarop voort: ‘Een sintelbaan tussen de bar en de gasten schiet niet echt op hè. Wat moet er nou gebeuren om de tent weer aan de gang te krijgen?’
Schouten: ‘Wat wij nodig hebben is een goeie kroegbaas. En weet je wie een goeie zou zijn? Jij!’
Kraay jr. keek verschrikt op: ‘Meent u dat nou? Maar ik werk fulltime voor televisie. Ik kan nog maar twee keer trainen.’
Schouten: ‘Dat is geen probleem. Is er verder nog iets?’
Kraay jr.: ‘En de trainer dan? Zou u niet eerst even met hem overleggen?’
Met draaiende camera’s werd trainer Chris Dekker gebeld. Die zag het wel zitten, de komst van een routinier als Kraay jr. tussen al het jonge grut. Bovendien: slechter dan het huidige seizoen was onmogelijk. Er móest wat gebeuren bij FC Den Bosch en volgens Dekker was Kraay jr. de ideale gangmaker. De presentator wilde, diep in zijn hart, het liefst nog een jaar voetballen. Ach, wat kon hem het ook schelen? ‘Weet je wat,’ zei hij tegen Schouten, ‘ik doe het, maar wel voor nul gulden.’ En zo werd Hans Kraay jr. in het seizoen 1995/96 speler bij FC Den Bosch.
Niet iedereen was daar blij mee. Toen Kraay jr. na zijn bezoek in Den Bosch zijn baas in Hilversum inlichtte, slaakte John de Mol een diepe zucht. ‘Je haalt Oranje niet meer Hans, hoe vaak moet ik je dat nog vertellen?’ Maar Kraay jr. wilde van geen wijken weten. ‘Ik vond het voetbal nog te leuk om los te laten en van Dekker mocht ik 35 meter achter mijn verdediging spelen. Hij maakte me meteen aanvoerder.’
Om achteraf geen gezeur en geroddel achter zijn rug om te krijgen, klom Kraay jr. op zijn eerste werkdag in De Vliert op de bar van het spelershome. ‘Hier staat jullie aanvoerder en die gaat twee keer per week trainen, omdat hij fulltimewerk bij de tv heeft’, riep hij. ‘Wie daar problemen mee heeft, mag nu zijn vinger opsteken en anders wil ik je niet meer horen.’ Niemand zei iets. Zo stond Kraay jr. meteen sterk. Dát was ervaring.
Het eerste optreden van Kraay jr. met FC Den Bosch was een oefenwedstrijd in De Vliert, tegen het Spaanse Espanyol van trainer José Antonio Camacho, die als speler de bijnaam ‘Het Scheermes’ had vanwege zijn gemene overtredingen. FC Den Bosch-Espanyol werd, hoe kon het ook anders met zo’n trainer, één grote schoppartij, waarbij met name Van Nistelrooy het zwaar te verduren kreeg. Als antwoord op het geschop ging Kraay jr. nóg harder tekeer tegen de Spanjaarden, hetgeen de onderlinge sfeer op het veld er bepaald niet beter op maakte. Het werd zelfs zo onvriendelijk dat plotseling Camacho voor Kraay jr. stond. ‘Midden op het veld! “You loco, you loco”, schreeuwde hij tegen mij. Ik vroeg hem: “Are you the brother of Camacho?” ’Wat een figuur! Als iemand loco was geweest als speler, dan was hij het wel. Achteraf denk ik nog weleens: als hij goed op onze nummer 10 had gelet, dan had hij Ruud van Nistelrooy toen mooi voor een prikkie kunnen ophalen. Maar Camacho moest zich zo nodig druk maken om de 35-jarige libero van Den Bosch.’
Het werd een prachtig seizoen voor Hans Kraay jr., het beste uit zijn carrière zelfs. Zaten er een paar maanden eerder nog maar een paar honderd betalende toeschouwers in De Vliert, nu was het stadion bij de eerste competitiewedstrijd weer grotendeels vol. FC Den Bosch bleef maar winnen en winnen en Kraay jr. speelde zijn rol als kroegbaas met verve, precies zoals voorzitter Schouten dat voor ogen had.
Roelof Luinge
Er gebeurde altijd wel wat in De Vliert. Zo was er die thuiswedstrijd tegen MVV toen FC Den Bosch een strafschop werd onthouden door Roelof Luinge en de M-Side, de harde kern van Den Bosch, een massaal ‘Roelof, Roelof, je moeder is een hoer’ aanhief. Kraay jr: ‘Roelof riep zich bij me. “Ik ben niet kinderachtig, Hans,” zei hij, “maar dat over mien moeder moet stopp’n. Anders ga ik stak’n.” Ik antwoordde: “Roelof, ik regel dat wel.” Vervolgens trok ik tijdens de wedstrijd een sprint naar de M-side, dwars over de sintelbaan. De steward opende het hek, zodat ik in één ruk door kon lopen naar de fans. Even later stond ik tussen de M-side, vrolijk te dirigeren. “Jongens, nu allemaal: hij is een hon-de-lul.” Na een paar minuten ben ik weer teruggegaan naar het veld, naar Roelof, om te zeggen dat het geregeld was. Er werd niets meer over zijn moeder gezongen.’
Ruud van Nistelrooy genoot volop van die gekke Kraay jr. met zijn rare streken. In de laatste weken van hun gezamenlijke seizoen bij FC Den Bosch worstelde Van Nistelrooy met de aanbieding die de club hem had gedaan. Zij wilden de aanvaller langer aan zich binden en boden hem een vierjarig contract aan. Van Nistelrooy wendde zich tot Kraay jr. voor advies: ‘Ruud zou een salaris krijgen van 45.000 gulden, oplopend tot 60.000, en een Fiat Panda geloof ik. Ik zei hem direct: niet doen, wegwezen hier. Voor It’s my Life kwam ik geregeld bij trainers over de vloer. Ik heb Martin Jol, toen Roda JC, getipt. Maar die vond Ruud ongeschikt voor de eredivisie. Ik heb Arie Haan van Feyenoord getipt. Maar Arie had er geloof ik liever nog zestien Argentijnen bij. Alleen Dirk Scheringa twijfelde, maar toen was het al te laat. Foppe en Riemer hadden toegeslagen.’
Van Nistelrooy presteerde in Heerenveen zo goed dat hij al na een jaar kon tekenen bij Anderlecht of Glasgow Rangers. Opnieuw vroeg hij zijn oude voetbalvriend, die al gestopt was met betaald voetbal, om raad. Kraay jr. kreeg een telefoontje toen hij op weg was naar Londen om zijn dochter te bezoeken. ‘Geef me een half uurtje, Ruud. Dan bel ik je zo terug,’ zei hij, ter hoogte van Calais, om vervolgens bij zijn vader het nummer van Harry van Raaij op te vragen. De PSV-voorzitter nam meteen op. Kraay jr.: ‘Ik zei tegen Van Raaij: u heeft altijd goed naar de oude Kraay geluisterd, nu moet u voor één keer naar de jonge Kraay luisteren. Van Nistelrooy gaat voor 12 miljoen naar Anderlecht of Glasgow Rangers. Straks moet u 20 miljoen voor hem betalen, neem hem nu.’
Aan de andere kant hoorde Kraay jr. Van Raaij twijfelen. ‘Hans junkske, ik zou het graag doen, maar ik heb daar iemand voor in dienst die daarvoor gestudeerd heeft, Frank Arnesen, en die heeft zijn twijfels over Van Nistelrooy. We doen het niet.’ Maar nog diezelfde avond belde Van Raaij terug. ‘Hans, we doen het wél. Geef mij zijn nummer maar, ik doe het op eigen houtje.’ Twee dagen later was de deal tussen Heerenveen en PSV rond.
Ook zonder de hulp van Kraay jr. zou Van Nistelrooy de stap naar de absolute top hebben gemaakt, benadrukt Kraay jr. ‘Ik ga niet pretenderen dat ik de ontdekker van Van Nistelrooy ben, of zijn vriend, of zijn voetbalvader, want dat ben ik niet en bovendien kon zelfs een blinde papegaai zien dat hij over uitzonderlijke kwaliteiten beschikte. Over Miss World ga je toch ook niet discussiëren of het een lekker wijf is? Zo was het met de kwaliteiten van Van Nistelrooy ook.’
Stoute schoenen
In 2001 werd zijn oude ploegmaat voor een recordbedrag van 67 miljoen gulden (30,4 miljoen euro) verkocht aan Manchester United. Zonder dat belletje vanuit Calais had PSV nooit zoveel geld verdiend. Zelf had Kraay jr. nooit aan geld gedacht, maar zijn vader wél. Die vroeg hem nadrukkelijk: ‘Zeg Hans, had jij daar nou niet een heel klein beetje ietsie pietsie van kunnen terugzien?’ Kraay jr.: ‘Maar dan zou ik opeens zakelijk met Van Nistelrooy verbonden zijn en dat wilde ik niet. Het was een vriendendienst voor iemand die om raad vroeg. Ik was vooral blij voor Ruud.’
Toch zou uiteindelijk ook Kraay jr. een klein gedeelte van de transferkosten in zijn portemonnee terugzien. ‘Op een avond kwam ik alleen met Van Raaij in zijn kantoor te zitten. Toen trok ik de stoute schoenen aan. “Ik had het wel erg verkeerd gezien hè, met Van Nistelrooy,” zei ik tegen Van Raaij. “Iedereen heeft zijn zakken gevuld, maar als ik in mijn zak voel, dan heb ik een zakdoek in mijn hand. Het moet toch niet gekker worden.”’
Nee, het moest niet gekker worden, dat vond Van Raaij ook. Terwijl hij die woorden uitsprak, zag Kraay jr. de hand van de PSV-voorzitter in een vloeiende beweging naar de rechterla van zijn bureau gaan. ‘We zijn in Amerika geweest. Ik heb nog 8.000 dollar over,’ zei hij. ‘Ga er maar lekker van op vakantie.’
Iwan Tol is sportverslaggever bij De Pers.
Hans Kraay jr., Achter de kleedkamerdeur ligt vanaf vandaag in de winkel. Prijs: 14,95 euro.
ISBN-nummer: 9789046812402. Jan Schouten FC Den Bosch
Die zal wat meegemaakt hebben in z'n carriere.