Johan Cruijff, 1947-2016

[Iniesta]

Over moraal op zich valt lastig te discussiëren. Als de kosten gaat voor de baat uit een soort natuurwet is, dan kunnen inderdaad veel activiteiten ok zijn.
Ik vraag me alleen af of je de consequenties van die moraal echt onderschrijft of alleen in dit geval.
Vandaar dat ik eerder met voorbeelden kwam zoals een noodhulpactie. Qua economische afweging zou het daar wellicht ook prima uit kunnen om bv een miljoen te betalen aan di Caprio (om Cruijff uit de fundamentele discussie te houden).
Ik kan me alleen niet voorstellen dat je dat dan wel moreel acceptabel zou vinden.
Indien je dat wel vindt, begrijp ik je totale redenatie.

[raymon]

Over moraal op zich valt lastig te discussiëren. Als de kosten gaat voor de baat uit een soort natuurwet is, dan kunnen inderdaad veel activiteiten ok zijn.
Ik vraag me alleen af of je de consequenties van die moraal echt onderschrijft of alleen in dit geval.
Vandaar dat ik eerder met voorbeelden kwam zoals een noodhulpactie. Qua economische afweging zou het daar wellicht ook prima uit kunnen om bv een miljoen te betalen aan di Caprio (om Cruijff uit de fundamentele discussie te houden).
Ik kan me alleen niet voorstellen dat je dat dan wel moreel acceptabel zou vinden.
Indien je dat wel vindt, begrijp ik je totale redenatie.

Dat is voor mij hetzelfde. Een Di Caprio of Cruijff of welke beroemdheid dan ook zullen echt niet veel met de meeste goede doelen die ze ‘supporten’ hebben. En andersom geldt dat ook. Natuurlijk zijn er uitzonderingen maar dan nog is het meedoen met een bepaald goed doel een carrière kwestie. Er zijn er volgens mij maar heel weinig die iets doen zonder er iets voor terug te hoeven (geld/publiciteit).

[zeux]

Het gaat niet om de kosten maar om de baten. Als Cruijff meer oplevert dan kost en als er zonder Cruijff minder baten zijn dan is de investering van een miljoen prima te verantwoorden. Waar moraliteit dan vandaan komt snap ik niet helemaal.

De discussie is niet of de inzet van Cruijff beneficial is. Dat is ie.

De vraag is wat Cruijff vraagt voor die rol. Vraagt hij een miljoen - soort van marktconform - of vraagt hij bijv 100.000 (of zelfs niets), waarmee de overige 900.000 (of miljoen) de facto een 'mecenas'-component wordt.

Of hij nu 1.000.000 of 100.000 of niets krijgt, de pr-waarde lijkt mij gelijk: kijk Cruijff iets voor het goede doel doen!

Alleen gaat voor mij bij een miljoen de glans van dat 'weldoener'-aura af. Hij deed niks voor het goede doel, hij deed een representatie-klus voor een markt-conform tarief. Alsof hij een klus voor de Pearl deed.

Vraagt hij dat miljoen nìèt, dan zal het promotie-effect gelijk blijven, maar het restbedrag dat naar het goede doel kan gaan wordt substantieel groter.

Wat mij betreft is het dus wel degelijk een ethisch/moreel dilemma: vraag je geld om jouw bekende gezicht voor een goed doel in te zetten? And if so, hoeveel?

[raymon]

Cruijff zal waarschijnlijk gedacht hebben dat de promotie van zijn merk minder impact zou hebben en dat er daarom een bepaald geldbedrag tegenover moest staan. Is gewoon een zakendeal.

Als er 300 miljoen mensen naar een programma kijken dan zal de vergoeding een stuk lager uitvallen.

[zeux]

Is gewoon een zakendeal.

Precies. En dat is mijn probleem.

Begon dit draadje niet over Cruijff en zijn aura als 'weldoener'?
Dat bestond dus niet. Keihard commercieel.

[Ajax Rules]

Ik weet niet of Cruijff de weldoener hiermee 100% van tafel is (ik geloof b.v. echt wel dat hij iets had met sportende, al dan niet gehandicapte, kinderen), maar het werpt zeker een ander licht op de zaak. Goed ook dat journalisten en biografen met dit soort info komen, want het leidt tot een vernieuwend en waarschijnlijk accurater beeld van JC.

[raymon]

Ik weet niet of Cruijff de weldoener hiermee 100% van tafel is (ik geloof b.v. echt wel dat hij iets had met sportende, al dan niet gehandicapte, kinderen), maar het werpt zeker een ander licht op de zaak. Goed ook dat journalisten en biografen met dit soort info komen, want het leidt tot een vernieuwend en waarschijnlijk accurater beeld van JC.

Het een sluit het ander niet uit. De andere kant is weer dat charities graag op het gevoel van bekende mensen spelen en graag voor noppes iemand werk voor ze laat doen. Dat is net zo min eerlijk vooral als de charity in kwestie ook gewoon een betaald personeelsbestand heeft.

[Iniesta]

Het moet niet gekker worden, voor niks werken voor charity werk!

[raymon]

Het moet niet gekker worden, voor niks werken voor charity werk!

Ik ben momenteel voorzitter van het bestuur van een charity. Geheel vrijwillig en gratis. We hebben ook 12 betaalde krachten in dienst. Als wij iets nodig hebben dan moeten we daar ook gewoon voor betalen.

We praten uiteraard over andere bedragen maar als een investering van x een opbrengst van x+1 oplevert dan zullen we dat doen. En heel af en toe komt er weleens iemand langs die iets gratis of goedkoper wil doen. Maar dat zijn er niet veel.

Een charity betekent niet dat er niet heel veel geld in omgaat en daarom heb je ook capabele bestuurders nodig die daar mee om kunnen gaan.

[Iniesta]

Dat je binnen een professionele charity organisatie betaalde medewerkers hebt, is iets anders dan dat je bn ers mega vergoedingen geeft om hun gezicht aan het doel te koppelen.
Voor de betalingen van salaris aan personeel binnen anbi organisaties zijn duidelijke richtlijnen juist om misbruik van gelden te voorkomen. Als bn ers binnen diezelfde richtlijnen betaald zouden worden, is er niks aan de hand.

[Lionel]

Door Simon Zwartkruis

Nog 10x de jaren 10
Ze zitten er alweer bijna op, de jaren tien. Om nog even stil te staan bij de voor Nederland soms mooie, vaak ook moeilijke periode dienen we deze feestdagen tien van de meest memorabele VI-verhalen nog eens op. Tot slot: Johan Cruijff, de meest bijzondere én gewone mens van de vaderlandse voetballerij.
V
I-verslaggever Simon Zwartkruis zocht hem een aantal jaar regelmatig op in Barcelona voor een interview. Dat waren boeiende dagen vol gastvrijheid, lekker eten en een gulle lach. Na het overlijden van Cruijff op 24 maart 2016 schreef Zwartkruis zijn herinneringen op voor het speciale herdenkingsnummer van Voetbal International.


Met een knoop in de maag en een bovengemiddeld hartritme sta ik voor de deur van de familie Cruijff in Barcelona. We schrijven half december 2011. In de voorgaande jaren onderhielden Johan Derksen en Bert Nederlof namens Voetbal International de contacten met Johan Cruijff. ‘Het is tijd dat jij het stokje overneemt’, had toenmalig hoofdredacteur Derksen opeens gezegd en hij overhandigde me de contactgegevens. De Cruijff-revolutie bij Ajax was in volle gang en een interview met de hoofdrolspeler was gewenst. Een dag later zat ik in het vliegtuig naar Barcelona. ‘Je zult zien hoe ongelooflijk gewoon Cruijff is gebleven’, had Derksen vlak voor vertrek verteld. ‘Het zou me niks verbazen als je wordt uitgenodigd met ze mee te eten. Zo zitten Johan en Danny in elkaar.’
‘Eerst gewoon even slap ouwehoeren, hoor’, zegt Cruijff als we ons in de zitkamer hebben genesteld. ‘Over Ajax en voetbal komen straks wel te spreken’
Ondanks die geruststellende woorden dartelen de zenuwen door mijn lijf, daar op de stoep in een buitenwijk van Barcelona. Johan Cruijff. De eerste keer. Bij hem thuis. Eerdere ontmoetingen waren vluchtig geweest. Bij het honderdjarig bestaan van Barcelona. In het Olympisch Stadion bij evenementen van zijn foundation. Op het jeugdcomplex van Ajax. Maar altijd was Cruijff het middelpunt van een soort van rugbyscrum met verhitte journalisten, ruziënde cameraploegen en bewonderaars van alle leeftijden. Dit is andere koek. ‘Het is een zeer select groepje dat bij de familie Cruijff over de vloer mag komen’, had Derksen ook nog gezegd. ‘Daar hoor jij nu ook bij.’
Vandaar dus die knoop in de maag. Omdat ik op de deurbel heb gedrukt van Johan Cruijff, onze grootste voetballer ooit, wereldwijd bewonderd door miljarden mensen, een ambassadeur zoals Nederland die nog nooit had gekend. Dat alles valt weg zodra de voordeur open zwiept. Danny Cruijff strekt haar armen en geeft drie kussen, schuin achter haar slaat Johan het tafereel glimlachend gade. ‘Doe alsof je thuis bent’, is het eerste dat hij zegt. Om vervolgens de oren van mijn hoofd te vragen. Of ik familie ben van voormalig bondscoach Jan Zwartkruis, waar ik ben opgegroeid, waar mijn ouders vandaan komen, hoe mijn thuissituatie is, waar ik vroeger heb gevoetbald. Ondertussen is zijn vrouw in de keuken bezig met koffie en koek. ‘Eerst gewoon even slap ouwehoeren, hoor’, zegt Cruijff als we ons in de zitkamer hebben genesteld. ‘Over Ajax en voetbal komen straks wel te spreken.’
Hommeles
Wat opvalt in de woonkamer van Cruijff, is dat niets aan zijn voetbalcarrière doet herinneren. Geen trofeeën of ingelijste foto’s, zoals in de woningen van veel voetballers en trainers met beduidend minder allure. Liever laat Cruijff de tekeningen van zijn kleinkinderen zien. ‘Mijn carrière was prachtig’, zegt hij dan. ‘Maar niets is me dierbaarder dan mijn gezin.’
‘Ik ben en blijf een straatschoffie uit Betondorp’, zegt Cruijff. ‘Daar heb ik van me af leren bijten. En wie daarom vraagt, die zal dat merken’
Daarna wordt Cruijff vinniger van toon. Het gespreksonderwerp is van familie naar Ajax gegaan. En het is hommeles in Amsterdam. Een maand eerder heeft de raad van commissarissen, volledig uit het niets en achter de rug van medecommissaris Cruijff om, de voorgenomen directiebenoemingen van Louis van Gaal en Danny Blind wereldkundig gemaakt. Met die beslissing is de voetbalrevolutie van Cruijff ontaard in een machtsstrijd. In felle bewoordingen kondigt hij aan, met steun van een groep gerenommeerde oud-spelers, korte metten te maken met degenen die zijn hervormingsplannen frustreren. ‘Elke keer als wij een stap voorwaarts willen maken, staat er iemand met een mes klaar’, zegt Cruijff hoofdschuddend. ‘Nooit recht voor je neus, nee, altijd in je rug. Nou, voor dat soort mensen heb ik nieuws: als je mij in m’n rug aanvalt, draai ik me om en gaan we het face to face uitvechten.’
Dat is de andere kant van Cruijff. In zijn privéleven is hij een vriendelijke, grappige en gastvrije man. Een man ook die ondanks zijn wereldfaam met engelengeduld tijd neemt voor een handtekening, een foto, een praatje. Maar probeer geen spelletjes met hem te spelen, want dan toont hij je zijn andere gezicht. ‘Ik ben en blijf een straatschoffie uit Betondorp’, zegt Cruijff. ‘Daar heb ik van me af leren bijten. En wie daarom vraagt, die zal dat merken.’

© Voetbal International
Lastige kurk
Dan steekt zijn vrouw haar hoofd om de deur van de zitkamer. Kennelijk heeft ze het laatste deel van ons gesprek opgevangen. Ze vraagt: ‘Hebben de straatschoffies honger?’ Na het bevestigende antwoord steekt ze haar duim omhoog. ‘Mooi, want ik heb een paar malse biefstukken in de koelkast liggen.’ Voor Cruijff is dat het sein een fles rode wijn te ontkurken.
Dat heeft nogal wat voeten in de aarde, omdat de kurk niet meewerkt. Wat volgt is een langdurige verhandeling over de ligging van de fles en het effect daarvan op de kurk. Het verhaal eindigt met zelfspot: ‘Je hebt toch hopelijk geen verstand van wijn, hè, want dan zou je dit betoog zomaar onderuit kunnen halen.’
Tussendoor doopt Cruijff boterhammen in de jus. ‘Zeg nou zelf, wat is lekkerder dan een biefstukkie in zijn eigen jus?’
Even later zitten we aan de keukentafel. Ook boezemvriend Rolf Grootenboer schuift aan. Cruijff en Grootenboer kennen elkaar van kinds af aan en hebben altijd contact gehouden. Meerdere keren per jaar logeert Grootenboer bij de familie Cruijff in Barcelona. Aan tafel halen ze prachtige herinneringen op aan de Watergraafsmeer en het vroegere leven bij Ajax. Piet Keizer, Sjaak Swart, Rinus Michels, Bennie Muller, Jan Mulder; ze komen allemaal voorbij. Tussendoor doopt Cruijff boterhammen in de jus. ‘Zeg nou zelf, wat is lekkerder dan een biefstukkie in zijn eigen jus?’
Na de maaltijd blijven we nog uren aan het keukentafeltje zitten. Over voetbal gaat het allang niet meer. Cruijff vertelt over de geneugten van het leven in Barcelona, over zijn periode als honkballer bij Ajax, over zijn kinderen en kleinkinderen. En opnieuw stellen zijn vrouw en hij veel vragen. Naast hun gastvrijheid en vriendelijkheid is het vooral dát wat indruk maakt: hun oprechte interesse. Cruijff heeft daar een verklaring voor. ‘Jij weet alles al over ons’, zegt hij halverwege de avond. ‘Maar wij zijn ook benieuwd naar jou. Nou, dat kun je op maar één manier gelijk trekken. Door met elkaar te praten.’

© Voetbal International
Het is al bijna middernacht, als ik mijn telefoon pak om een taxi naar mijn hotel te bestellen. Maar daar komt niks van in. ‘Ik breng je wel even, hoor, geen probleem’, zegt Cruijff, en even later passeren we Camp Nou. ‘We hebben het nog helemaal niet over Barcelona gehad’, klinkt het opeens. En vol vuur begint Cruijff te vertellen over het belang van de voetbalclub voor de Catalaanse identiteit, hoe hij tot ergernis van het Spaanse regime volhardde in de naamgeving van zijn zoon Jordi, hoe later het Dream Team gestalte kreeg en waarom Frank Rijkaard en Pep Guardiola zulke geschikte trainers voor de club waren geweest.
Terwijl Cruijff met zijn auto in de Catalaanse nacht verdwijnt, stamelt de portier hoofdschuddend vier keer achter elkaar hetzelfde zinnetje: ‘Ik heb Cruijff gezien’
We staan inmiddels al een half uur voor het hotel en Cruijff roert een nieuw gespreksonderwerp aan: hockey. Op dat moment tikt een portier van het hotel op de autoruit om te vragen hoelang we daar nog denken te staan. Zodra de portier in de gaten krijgt met wie hij van doen heeft, trekt hij bleek weg en begint te stotteren. Cruijff slaat de man lachend op diens schouders, vertrouwt hem toe dat alle mensen gelijk zijn en dat er dus geen enkele reden is in paniek te raken. Die woorden komen niet binnen. Terwijl Cruijff met zijn auto in de Catalaanse nacht verdwijnt, stamelt de portier hoofdschuddend vier keer achter elkaar hetzelfde zinnetje: ‘Ik heb Cruijff gezien.’
Gebakken vis
Anderhalf jaar later gaat Cruijff me voor naar de tuin van zijn huis in Barcelona. Het is een warme dag in Catalonië en buiten is een lange tafel gedekt. Er staan diverse salades en broodmandjes klaar, vanuit de keuken stijgt de geur van gebakken vis op. ‘Vorige keer kregen we je met geen mogelijkheid het huis uit, dus we hebben maar wat extra eten ingekocht’, lacht Cruijff en hij zet twee stoelen in de schaduw van een sinaasappelboom.
‘Rook jij nou nog steeds’, klinkt het streng. ‘Ik ruik het.’ Ontkennen heeft geen zin. Dan, vaderlijk bijna: ‘Ik ken de verslaving, hoor. Maar ik weet óók hoe je ervan af kunt komen. Wacht even...’
‘Geintje, moet kunnen toch? Dingen die serieus benaderd moeten worden, moet je serieus benaderen. Maar verder moet je zoveel mogelijk de lol van het leven zien. Tegen mijn spelers zei ik vaak dat ik lachende gezichten op het veld wilde zien. Topsport is een serieuze bezigheid, maar er moet wel wat te lachen zijn. Zo heb ik altijd in het leven gestaan.’ Daarna beginnen de neusvleugels van Cruijff ineens te bewegen. ‘Rook jij nou nog steeds’, klinkt het streng. ‘Ik ruik het.’ Ontkennen heeft geen zin. Dan, vaderlijk bijna: ‘Ik ken de verslaving, hoor. Maar ik weet óók hoe je ervan af kunt komen. Wacht, ik ga even kijken of we nog lollies in huis hebben. Krijg je een zakje van me mee. Als je belooft dat je écht gaat proberen te stoppen.’
Die middag is het interview luchtiger van aard dan de eerste keer. Cruijff en zijn kompanen hebben een jaar eerder de rechtszaak gewonnen waarmee de komst van Van Gaal en Blind is gedwarsboomd. Ajax is net voor de derde keer op rij kampioen geworden, in Israël heeft zijn zoon Jordi als technisch directeur van Maccabi Tel Aviv de eerste landstitel in tien jaar veroverd. Vooral de opwaartse lijn bij Ajax is niet zonder slag of stoot gegaan. Maar Cruijff kan erom lachen. Vooral als hij vertelt over een bijeenkomst in Amsterdam, met alle bestuurders en directieleden van de club.

‘Op een gegeven moment gaven we een presentatie van onze plannen’, steekt hij van wal. ‘Daar kwam een organogram op tafel, zo’n tekening van hoe de macht verdeeld was binnen de clubleiding. Bovenaan stond de raad van commissarissen. Daaronder de directie. Dan kreeg je de marketing en de financiën. Ergens verderop stonden het eerste elftal en de jeugdopleiding. Dus ik vraag aan die kerel van de marketing: Als het eerste elftal steeds verliest, wat verkoop jij dan? Het antwoord was: “Dan verkoop ik niks”. Daarna vroeg ik aan de financiële man: Als het eerste elftal steeds verliest, maak je dan winst of verlies? Het antwoord: “Dan maken we verlies”. Daarna vroeg ik de directie wat zij kunnen bewerkstelligen als het eerste elftal steeds verliest. Zelfde antwoord: “Niks”. Op die manier probeerde ik ze duidelijk te maken dat bij een voetbalclub alles staat of valt met het eerste elftal. Nou, dan weet ik het goed gemaakt, zei ik toen. We draaien dat papiertje gewoon om.’
Na een lange dag in de tuin loopt Cruijff bij het afscheid mee naar de voordeur. Daar wil hij twee dingen van me weten. Allereerst hoe het met mijn moeder is
Bij de herinnering slaat Cruijff op zijn knieën van het lachen, vooral als hij terugdenkt aan de verbijsterde gezichten die hij na zijn laatste opmerking zag. Het had even geduurd voordat de logica van zijn betoog was doorgedrongen tot de toehoorders. Zoals dat vaker gebeurde. Ook daarover had Johan Derksen ware woorden gesproken, voordat ik de eerste keer naar Barcelona afreisde. ‘Je moet goed geconcentreerd zijn als je Cruijff interviewt’, gaf Derksen me mee. ‘Hij associeert razendsnel en gaat soms van de hak op de tak. Soms kan zijn mond z’n hersenen niet bijhouden. Maar hij komt altijd weer terug tot de kern. En dan zal je zien dat hij gelijk heeft.’
Na een lange dag in de tuin loopt Cruijff bij het afscheid mee naar de voordeur. Daar wil hij twee dingen van me weten. Allereerst hoe het met mijn moeder is. Cruijff heeft onthouden dat ze tijdens mijn vorige bezoek met haar gezondheid kwakkelde en vraagt naar de stand van zaken. Vervolgens wil hij weten wanneer Derksen precies met pensioen gaat als hoofdredacteur van Voetbal International. Schaterlachend: ‘Is het je eindelijk gelukt die snor de tent uit te werken? Da’s een geintje hoor, ik heb Johan hoog zitten, jullie zullen hem nog gaan missen bij VI. Doe hem de hartelijke groeten van Danny en mij. En zeg dat hij na zijn pensioen alleen nog maar dingen moet doen waar hij plezier in heeft. Hoe ouder je wordt, hoe belangrijker dat is. Op een gegeven moment kom je op een leeftijd waarop je de krenten uit de pap mag halen.’

© Voetbal International
Blinde paniek
In de daaropvolgende periode spreken we elkaar af en toe telefonisch. Aangezien Cruijff geen mobiele telefoon heeft, verloopt dat volgens een beproefd recept: een mailtje naar Danny leidt dezelfde dag nog tot een telefoontje van Johan. Dat levert situaties op die onderstrepen hoezeer sommige mensen in de war raken zodra Cruijff in het spel is. Ooit kwam hij tijdens het WK 2006 een perskamer binnen, op zoek naar een kop koffie. Zijn verschijning leidde tot blinde paniek bij honderden journalisten van over de hele wereld. Stoelen werden opzij gesmeten, tafels vielen om, allemaal om zo snel mogelijk in de buurt van Cruijff te kunnen zijn. Hijzelf gaf geen krimp en stond de hijgende meute kalmpjes te woord, in vier verschillende talen, met de handen in zijn broekzakken.
Monden vallen open, nerveus tikken mensen elkaar aan, in een hoek laat een vrouw met een chique jurk aan pardoes haar mes en vork uit de handen vallen
Een vergelijkbare elektriciteit komt in de lucht te hangen zodra mensen om je heen doorhebben dat je Cruijff aan de telefoon hebt. Het gebeurde op de redactie van VI, waar het compleet stilviel toen hij een keer belde. Het gebeurde in een Haarlems restaurant, waar het personeel jaren na dato nog steeds praat over die avond waarop een journalist met Cruijff aan de telefoon bleek te zitten. En het gebeurde op het moment dat ik een vriend een voicemailbericht van Cruijff op mijn telefoon liet horen. De tranen sprongen letterlijk in zijn ogen. Het is de magie en de grootsheid van Cruijff die volwassen mensen in grote staat van verwarring kan brengen.
Champignonnetjes
Anderhalf jaar na het vorige bezoek blijkt zelfs Barcelona nog steeds niet gewend te zijn aan haar beroemde Hollandse inwoner. Na de ontvangst aan de keukentafel stelt Cruijff voor de lunch te gebruiken in een restaurant verderop in de straat. ‘Hou je van champignonnetjes’, vraagt hij onderweg. ‘In deze tijd van het jaar groeit in Catalonië een heel bijzonder en smakelijk exemplaar. Daar gaan we bordje van bestellen. Je weet niet wat je proeft.’

© Voetbal International
Bij het betreden van het propvolle restaurant komt het rumoer aan de tafeltjes plotsklaps tot stilstand. Monden vallen open, nerveus tikken mensen elkaar aan, in een hoek laat een vrouw met een chique jurk aan pardoes haar mes en vork uit de handen vallen. De licht ongemakkelijke stilte wordt door Cruijff zelf doorbroken met een onvervalst Nederlandse opmerking mijn richting op: ‘Heb ik iets van ze an of zo? Ik kom hier toch echt al jaren.’
Daarna loopt Cruijff naar een ober en bestelt alvast een bordje van de paddenstoelen waarover hij had verteld. Met samengeknepen ogen inspecteert hij of het gerecht bij zijn tafelgenoot in goede aarde valt. Dat is het geval, de paddenstoelen smelten op de tong. ‘Mooi’, zegt Cruijff, ‘dan doen we nog een bordje.’
Het tweede bord is nog niet gearriveerd of Joan Laporta komt het restaurant binnengestormd, met in zijn kielzog een groepje voormalige bestuursleden en directieleden van Barcelona
Het tweede bord is nog niet gearriveerd of Joan Laporta komt het restaurant binnengestormd, met in zijn kielzog een groepje voormalige bestuursleden en directieleden van Barcelona. Juichend en gillend vliegen ze Cruijff in de armen. Even eerder hadden ze aangeklopt bij het huis van Cruijff en zijn vrouw Danny had ze doorverwezen naar het restaurant. Het is de dag waarop de rechtbank uitspraak doet in de rechtszaak tussen oud-voorzitter Laporta, vriend van Cruijff, en opvolger Sandro Rosell, vijand van Cruijff. Rosell stelde Laporta persoonlijk verantwoordelijk voor de schuldenlast van Barcelona en die aantijging heeft Laporta aangevochten. Met succes, blijkt vandaag.
De Catalaanse advocaat wil zijn opluchting delen met de man die hem tijdens zijn voorzitterschap en in de periode erna door dik en dun heeft gesteund. En nu staan ze hier, gierend van de pret, midden in een restaurant. Als het gezelschap weer is verdwenen, bestelt Cruijff een flesje wijn. ‘Hier mogen we best even een glaasje op drinken. Proost, op de gerechtigheid.’
Bedrijvigheid
Na de lunch vraagt Cruijff of ik het kantoor van zijn foundation wil zien. Na zijn actieve carrière als speler en coach heeft de Amsterdammer zich toegelegd op het steunen van minderbedeelden. Het heeft tot een gigantische organisatie geleid met voetbalveldjes, scholen, universiteiten en de ontwikkeling van gehandicaptensport. In het kantoor van de Johan Cruyff Foundation bruist het van de bedrijvigheid. Hier geen devote stilte als Cruijff binnentreedt, het gezelschap jonge mannen en vrouwen praat en werkt onverdroten verder.
‘Danny heeft net een lekker potje thee gezet. Met koekjes erbij. Kom, gezellig, dan breng ik je daarna naar je hotel’
Na zijn rondleiding gaat Cruijff buiten voor het pand staan en is even in gedachten verzonken. ‘Mensen vragen me vaak of ik trots ben op mijn carrière’, mijmert hij. ‘Maar ik vind trots in dat verband de lading niet goed dekken. Ik ben blij en dankbaar vanwege mijn carrière, dat wel. Maar echte tróts voel ik nu. Als ik zie wat we allemaal bereiken met de Johan Cruyff Foundation. Als ik in dit kantoor al die frisse mensen hard zie werken om anderen te kunnen helpen. Als ik op de open dagen van de foundation al die vrolijke sportende kinderen zie. Dán ben ik trots. Niet slecht gedaan toch, door een ventje uit Betondorp, zonder middelbare-schooldiploma.’
Eenmaal weer gearriveerd in huize Cruijff loop ik naar de kapstok om mijn jas te pakken. ‘Wil je geen kop thee’, vraagt de heer des huizes echter. ‘Danny heeft net een lekker potje thee gezet. Met koekjes erbij. Kom, gezellig, dan breng ik je daarna naar je hotel.’

© Voetbal International
Aan tafel gaan we terug in de tijd. Het is deze week vijftig jaar geleden dat Cruijff zijn debuut bij Ajax maakte en dat roept herinneringen op. ‘De boetepot bij Ajax werd regelmatig door mij gevuld. Ik was altijd bezig met geintjes uithalen. Ik weet nog dat ik met Piet Keizer muizen ben gaan kopen in de dierenwinkel. Het was winter en die beestjes verstopten we in de ijsmutsen van spelers. Die gasten wisten niet wat ze overkwam toen ze die mutsen over hun hoofd trokken. Dan lagen we op de grond van het lachen.’
‘Ik sta daar chagrijnig bij het stadion te wachten, komt Michels aangereden, in zijn pyjama achter het stuur. Hij draait het raampje open en het enige wat hij zegt is: Koud hè, ik ga snel weer terug naar bed’
‘In die begintijd liep ik ook met conditietrainingen vaak te kloten. Dan nam ik onder mijn trainingspak vaak een extra jack mee naar het bos. We liepen in twee groepen met twee verschillende kleuren jasjes. Dan voegde ik me halverwege bij de groep die bijna klaar was, met dat andere jack aan. Dan maakte ik mijn gezicht nat, alsof ik heel erg bezweet was, en dan was ik klaar. Kon ik even achter een boom een sigaretje roken.’
‘Rinus Michels kreeg dat in de gaten en die loste het perfect op. Hij liet me op een vrije dag om half acht ’s ochtends opdraven voor een extra looptraining. Ik sta daar chagrijnig bij het stadion te wachten, komt Michels aangereden, in zijn pyjama achter het stuur. Hij draait het raampje open en het enige wat hij zegt is: “Koud hè, ik ga snel weer terug naar bed”. En hij rijdt met een brede grijns meteen weer naar huis. Ik had zwaar de kolere in. Daar ben ik nog wekenlang mee gedold. Dan denk je echt wel een tweede keer na voordat je iets flikt. Dat heb ik altijd onthouden: ook met een knipoog kan een trainer zijn spelers laten merken waar de grenzen liggen.’
De dood
Ook zoiets wat me fascineerde aan Cruijff: hij sprak met evenveel smaak over de tijden die geweest zijn als over het heden. Geen gemijmer over dat vroeger alles beter was of het hedendaagse voetbal juist veel leuker is om naar te kijken. Nee, ieder tijdperk had voor Cruijff zijn charme en onder alle omstandigheden hield hij oog voor details die hem aanspraken. En altijd en overal zocht hij de lach, in een verder zo overspannen voetbalwereld. Zo wil ik me hem ook herinneren: lachend, vaak schouderophalend, met die twinkeling in zijn ogen. Als de enige bij wie zijn oorspronkelijke karakter nooit is aangetast door wereldwijde status. Cruijff was Cruijff. Cruijff bleef Cruijff. Altijd.

© Voetbal International
Tijdens mijn laatste bezoek aan Barcelona, eind 2014, kwam onverwacht de dood ter sprake. Hoe dat zo kwam weet ik niet meer, maar opeens hadden we het over de betrekkelijkheid van het leven en de eindigheid der dingen. Dat was zware kost, maar Cruijff slaagde erin daar een zekere lichtheid in aan te brengen. ‘We kunnen er urenlang over lullen, maar dat zal het einde van ons levensverhaal niet veranderen’, zei Cruijff op zeker moment. Hij keek me glimlachend aan, haalde zijn schouders op en zei: ‘Zo is het toch?’
Hoe dat zo kwam weet ik niet meer, maar opeens hadden we het over de betrekkelijkheid van het leven en de eindigheid der dingen
Bij het afscheid schoot hem een uitdrukking te binnen die hij nog even wilde delen. ‘Succesvolle mensen doen vaak zo interessant over wat ze hebben bereikt’, zei Cruijff die avond in de deuropening. ‘Ik snap dat nooit. Weet je wat het is? In je laatste jas zitten geen zakken. Als je in je kist ligt heb je niks meer aan status of geld. Dus geniet van de dingen die je doet. En laat anderen meegenieten.’
Een klein jaar later spraken we elkaar telefonisch. Het was weer paddenstoelentijd in Barcelona en Cruijff vroeg wanneer we een volgend bordje zouden leegeten.
Het zal er nooit meer van komen.

Stuk van VI PRO.

[Iniesta]

Leuk artikel, moet bijzondere man geweest zijn om te ontmoeten

[Lionel]

Inderdaad.

Vond het ook een leuk artikel om te lezen. Bizar hoe mensen naar hem keken. Moet heel raar zijn voor een 'normaal' persoon.

[Ajax Rules]

Tot slot: Johan Cruijff, de meest bijzondere én gewone mens van de vaderlandse voetballerij..

Kwalijk dat ook journalisten deze AANTOONBARE leugen in stand blijven houden om zelf mee te liften op de reputatie van de man.

[Historicus]

Het ligt er maar aan wat je gewoon vindt!

[Cruijff]

Het is bijna weer 24 maart.....

[Ajax Rules]

Dat trainingspak met dat ijsje....

Prachtige foto met dat beeldje voor De Meer.

[Yopii]

Die foto waarop ze hem van het veld dragen... In die tijd was voetbal echt keihard. Verdedigers raakten hem waar ze hem raken konden; geen camera die het registreerde.

[Marillion]

Het viel me afgelopen zondag ook al op met de beelden van het EK'88. Zie je op enig moment bijvoorbeeld Wouters doorhalen op een keeper. Tegenwoordig is dat honderd procent een rode kaart. Destijds keek niemand er echt van op. En dat was in de jaren 70 natuurlijk nog veel erger vanwege het gebrek aan camera's.

Wel mooi om al die oude foto's terug te zien. Het tijdsbeeld, de gloriejaren van Ajax, De Meer, shirts zonder reclame, Johan. Vier jaar alweer. De tijd gaat snel.

[Jinne]

Dat trainingspak met dat ijsje....

Prachtige foto met dat beeldje voor De Meer.

Is dat in Lissabon? Tijd gaat dan toch weer snel als 4 jaar geleden is.

[Yopii]

Die foto waarop de spelers aan het lunchen zijn.... ze zijn allemaal inmiddels dood.

[Cruijff]

Klopt ja. De foto met het ijsje is gemaakt in Lissabon.
Even een wandelingetje door de stad voor de return tegen Benfica.

Die foto waarop de spelers aan het lunchen zijn.... ze zijn allemaal inmiddels dood.

Sjaak Swart dood??? Dat heb ik dan even gemist...
...Weet toch vrij zeker dat Sjaak gewoon nog levend rondloopt.

Die foto waarop ze hem van het veld dragen... In die tijd was voetbal echt keihard. Verdedigers raakten hem waar ze hem raken konden; geen camera die het registreerde.

Het viel me afgelopen zondag ook al op met de beelden van het EK'88. Zie je op enig moment bijvoorbeeld Wouters doorhalen op een keeper. Tegenwoordig is dat honderd procent een rode kaart. Destijds keek niemand er echt van op. En dat was in de jaren 70 natuurlijk nog veel erger vanwege het gebrek aan camera's.

Klopt.
Het spel was echt veel en veeeeeeel harder.

Rinus Israël heeft weleens gezegd 'iedereen heb ik door midden geschopt, maar hem kon ik nooit raken. Hij was pijlsnel en hij was je altijd te slim af.'

Vaak leek het inderdaad alsof Johan Cruijff ook ogen in zijn rug had, maar als hij dan zonder kleren op de massagetafel lag dan leek zijn lichaam wel een maanlandschap. Heeft alsnog de ene knal na de andere gehad. Het verschil met de Neymars van nu is dat zijn generatie die knallen gewoon incasseerde.

[Cruijff]

Het viel me afgelopen zondag ook al op met de beelden van het EK'88. Zie je op enig moment bijvoorbeeld Wouters doorhalen op een keeper. Tegenwoordig is dat honderd procent een rode kaart. Destijds keek niemand er echt van op.

Ja, Wouters liep inderdaad snoeihard door op die doelman. Bodo Illgner heette die kerel, toch?
Nu gaf diezelfde keeper Van Basten in de 1e helft ook opeens een schop. Hij is als doelman net iets eerder bij de bal, plukt die dan uit de lucht en schopt vervolgens zomaar Marco nog even voor zijn flikker.

En EK '88 of (of WK '90?) moet ook die wedstrijd zijn dat Van Breukelen keihard tegen een duitse speler opliep. Ver buiten zijn doelgebied die duitser keihard in het gras liet bijten, vervolgens net zo dichtbij de tegenstander zijn hoofd kwam als Tadic bij Dest en iemand die nog groggy op de grond lag in zijn beste duits toebeet: "ich hoffe das du fokking sterbst"

[Jinne]

Keeper EK 88 is natuurlijk Eike Immel.

[Cruijff]

Keeper EK 88 is natuurlijk Eike Immel.

Ah, inderdaad.
Illgner heeft tussen 1987 en 1994 54 interlands gespeeld, maar was in '88 nog tweede doelman.

Voor mij blijft Nederland-Duitsland op het EK in 1992 nog altijd hoog staan in het lijstje mooiste wedstrijden ooit. Op het WK in 1990 verloor Oranje tegen die moffen echt het hoofd, dat was echt een soort Getafe tegen Ajax potje.