bron:
http://www.volkskrant.nl
Door: Mark Misérus 15 december 2014, 02:00
Ajax heeft na jaren van stilstand weer veelbelovende aanvallers in huis
Nederland staat bekend als opleidingsland. Maar waarom brengt die opleiding relatief weinig aanvallers voort? Bij Ajax en Feyenoord braken vooral verdedigers en middenvelders door. Is Ajax wel goed bezig, met zijn nadruk op het individu, het afschaffen van vaste trainers en vaste teams? Waar blijven de opvolgers van Kluivert en Van Persie?
Of een aanvaller van Ajax moeilijker op te leiden is dan een verdediger of een middenvelder? Dat zou best kunnen, zegt Ricardo Kishna.
Impulsief, grillig en ook enigszins eigenwijs: een linksbuiten zoals hij laat zich door zijn gevoel leiden. 'Mijn intuïtie vertelt me of ik een actie moet maken. Druk zetten is iets dat je jezelf als voetballer kunt aanleren, maar de acties die ik maak, moet je voelen.'
Net als Kishna is ook Anwar El Ghazi een 'momentenvoetballer', zegt de laatste. Hij heeft zijn vriend nog geen minuut geleden afgelost tegen FC Utrecht als Davy Klaassen hem aan de rand van het zestienmetergebied aanspeelt. El Ghazi kan schieten, maar neemt de bal met een sleepbeweging mee, tikt er nog eens tegenaan en haalt dan uit met zijn mindere, linkerbeen. Utrecht komt de 3-1 niet meer te boven.
De ene Nederlandse, mede door Ajax opgeleide vleugelspeler maakt zondagmiddag plaats voor de andere en dat is weleens anders geweest in de Arena. De Amsterdamse jeugdopleiding bracht de laatste jaren vooral veel verdedigers en middenvelders voort. Waar bleven toch de aanvallers, de ware exponenten van het voetbal dat de club zo vermaard heeft gemaakt?
Datzelfde geldt overigens ook voor Feyenoord, waar vooral veel centrale verdedigers doorstroomden. PSV mag eindelijk pronken met een speler als Depay, die twee keer scoorde bij het WK in Brazilië. Maar toch: Nederland wordt alom geprezen om zijn jeugdopleiding. Waarom breken er dan zo weinig goede aanvallers door?
Toekomst
In een digitaal clubblad met als thema vleugelspelers vertelt Bryan Roy over het 'merk' Ajax. Dat staat volgens hem voor creatief voetbal, waarvoor met name de buitenspelers en de spits verantwoordelijk zijn. Roy was in de jaren tachtig en negentig een vlugge, handige linksbuiten en houdt zich in de Ajax-opleiding tegenwoordig vooral bezig met de vleugelspelers.
Zo trainde hij uren met Kishna, om diens voorzet te verbeteren. De lessen hebben nut gehad: tegen Paris Saint-Germain en Apoel Nicosia was Kishna aangever bij de doelpunten van Klaassen. Hij prijst Roy als een van de mensen die hem voorbereidde op het pad naar Ajax 1. Hij noemt ook voormalig polsstokhoogspringer Christian Tamminga, een van de twee performance trainers op De Toekomst. Daar ligt, in de geest van Cruijff, vooral de nadruk op de kneding van het individu.
Aan veelbelovende aanvallers schortte het de laatste jaren nogal eens bij Ajax. Maar volgens Frank de Boer zijn Kishna en El Ghazi wellicht de vooruitgeschoven pionnen van een veelbelovende lichting offensieve talenten. 'Het wordt dringen', verzekert de Ajax-trainer.
Vleugels
Opleiden gaat volgens De Boer met golfbewegingen. Waarom dat zo is, kan hij niet verklaren. Maar omdat hij wekelijks de belangrijkste jeugdteams ziet spelen, durft hij te stellen dat er iets moois zit aan te komen. Al valt nog niet te voorspellen wanneer weer een spits van het kaliber Patrick Kluivert opstaat, negentien jaar nadat hij Ajax de laatste Champions Leaguebeker schonk.
Op De Toekomst gonst het van de namen. Zakaria El Azzouzi, spits van de A1, is vice-topscorer van de Champions League voor juniorenteams. En in de Ajax-special over vleugelspelers gaat het over Vince Gino Dekker, uit de A1, en Che Nunnely van de B1. Linksbuiten in dat elftal: Justin Kluivert, de zoon van.
De voorhoede van Ajax 1 bestond woensdag in de Champions League tegen Apoel Nicosia een paar minuten uit tieners. Op de vleugels flankeerden El Ghazi en Kishna, beiden 19, de 18-jarige Richairo Zivkovic. Hij was ingevallen voor de Poolse huurling Milik.
Omdat Sigthórsson tot de winterstop is geblesseerd, krijgt Zivkovic zijn kans als tweede spits. Zondag kopt hij bijna de 4-1 tegen Utrecht binnen. Hij hoeft voorlopig niet terug naar Jong Ajax, waarvoor hij in de eerste divisie dertien keer scoorde sinds hij overkwam van FC Groningen.
Ajax gunt hem de tijd om te wennen bij een club die veeleisend voetbal van zijn spelers verwacht. El Ghazi en Kishna weten als vleugelspitsen welke manier van spelen in Amsterdam in de smaak valt. Dat Kishna tegen Heerenveen Marzo door de benen speelde, leverde hem een open doekje op.
Ze zijn schatplichtig aan Cruijff, Keizer, Swart, Van Basten, Kieft, Bergkamp, Kluivert en al die anderen die vanaf de jaren zestig Ajax in aanvallende zin smoel gaven.
Soms kijkt het verleden hen zelfs letterlijk op de vingers. Zo is Swart op een doordeweekse dag toeschouwer bij de training. Hij mijmert over vervlogen tijden, toen de kern van Ajax (bijna) volledig Amsterdams was. Sinds het vertrek van Daley Blind speelt er geen Amsterdammer meer in het eerste elftal. 'Al komt Klaassen uit Hilversum. Ook een beetje Amsterdam, toch?'
Laat
Kishna en El Ghazi stroomden pas relatief laat bij Ajax in. Kishna kwam op zijn 15de over van het Haagse ADO. Feyenoord had El Ghazi al afgewezen toen Ajax hem vorig jaar uit de geprezen jeugdopleiding van Sparta wegplukte.
Aanvallers in hart en nieren zijn het, gevormd door pleintjes en voetbalkooien. Kishna nam in de ADO-jeugd het besluit om zich verder te ontwikkelen als linksbuiten, hoewel hij ook weleens spits was. 'Een spits speelt vaker met zijn rug naar het doel. Dat kan ik ook wel. Maar ik speel liever vooruit.'
Vooruit voetballen. Een tegenstander uitspelen en dan een voorzet geven, of zelf schieten. Kishna: 'Als het maar rendement heeft.' El Ghazi: 'Als het mislukt, ziet het er niet uit. Maar lukt het wel, dan is het meteen alsof we iets groots hebben gedaan.'
n
